Lỗi Soft 404 là gì? Hướng dẫn chẩn đoán và cách khắc phục

Soft 404 là gì và tại sao nó gây hại cho SEO?

Lỗi Soft 404 là một trong những vấn đề kỹ thuật gây khó hiểu và lãng phí tài nguyên nhất trong SEO. Hiểu đúng bản chất của nó là bước đầu tiên để bảo vệ sức khỏe website của bạn.

Định nghĩa lỗi Soft 404: Khi trang trống trả về mã trạng thái 200 OK

Nói một cách đơn giản, lỗi Soft 404 xảy ra khi một URL không có nội dung (hoặc nội dung cực kỳ mỏng) nhưng máy chủ lại trả về mã trạng thái 200 OK (thành công) thay vì mã 404 Not Found (không tìm thấy) hoặc 410 Gone (đã xóa vĩnh viễn).

Điều này gửi một tín hiệu sai cho Googlebot: “Trang này hoàn toàn ổn, hãy lập chỉ mục nó đi!” trong khi thực tế, trang đó không mang lại giá trị gì cho người dùng. Google đủ thông minh để nhận ra sự mâu thuẫn này và gắn cờ URL đó là “Soft 404”.

Phân biệt Soft 404, Hard 404 và Thin Content

• Hard 404 (Lỗi 404 cứng): Đây là phản hồi chính xác. Khi người dùng hoặc bot truy cập một URL không tồn tại, máy chủ trả về mã 404. Googlebot hiểu rằng trang này không có và sẽ không cố gắng thu thập dữ liệu hay lập chỉ mục nó nữa. Việc có lỗi 404 có ảnh hưởng đến SEO không phụ thuộc vào số lượng và bản chất của các liên kết trỏ đến nó.
• Soft 404 (Lỗi 404 mềm): Là một trang trống hoặc vô giá trị nhưng lại báo 200 OK. Đây là tín hiệu sai.
• Thin Content (Nội dung mỏng): Là một trang có tồn tại, trả về mã 200 OK, nhưng nội dung quá ít, trùng lặp hoặc không cung cấp giá trị độc đáo. Mọi trang Soft 404 đều là Thin Content, nhưng không phải Thin Content nào cũng bị xem là Soft 404 (nếu nó có một chút nội dung hữu ích).

Tác động tiêu cực đến Crawl Budget (Ngân sách thu thập dữ liệu)

Đây là tác hại lớn nhất của lỗi Soft 404. Crawl Budget là số lượng URL mà Googlebot có thể và muốn thu thập dữ liệu trên website của bạn trong một khoảng thời gian nhất định.

Khi Googlebot liên tục truy cập các trang Soft 404, nó đang lãng phí ngân sách quý giá này vào những URL vô dụng. Thay vì dành thời gian để khám phá và lập chỉ mục các trang sản phẩm mới, bài viết chất lượng hay các cập nhật quan trọng, nó lại bị sa lầy vào “những ngõ cụt”. Hậu quả là các nội dung quan trọng của bạn sẽ chậm được index hơn, ảnh hưởng trực tiếp đến thứ hạng và traffic.

Dấu hiệu nhận biết lỗi “Submitted URL seems to be a soft 404”

Google Search Console là công cụ không thể thiếu để phát hiện các vấn đề này.

Kiểm tra báo cáo “Coverage” (Phạm vi lập chỉ mục) trong Google Search Console

1. Truy cập Google Search Console.
2. Vào mục Lập chỉ mục > Trang (Indexing > Pages).
3. Trong phần chi tiết lỗi, tìm đến dòng “URL đã gửi có vẻ là lỗi 404 mềm (Submitted URL seems to be a soft 404)”.
4. Nhấp vào đó để xem danh sách tất cả các URL đang gặp vấn đề.

Sử dụng công cụ “URL Inspection” để chẩn đoán URL cụ thể

Nếu bạn nghi ngờ một URL cụ thể, hãy sử dụng công cụ “Kiểm tra URL”. Dán URL vào thanh tìm kiếm trên cùng của Search Console. Kết quả trả về sẽ cho bạn biết trạng thái lập chỉ mục của Google và liệu nó có bị gắn cờ Soft 404 hay không.

4 Nguyên nhân cốt lõi gây ra lỗi Soft 404

Hiểu được gốc rễ vấn đề sẽ giúp bạn đưa ra giải pháp xử lý chính xác.

Trang không có hoặc có rất ít nội dung chính

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Ví dụ, một trang sản phẩm đã hết hàng nhưng không bị xóa, chỉ còn lại tiêu đề và một dòng thông báo “Hết hàng”. Đối với Google, trang này gần như trống rỗng.

Trang danh mục sản phẩm/bài viết không có kết quả

Một trang danh mục (category) hoặc tag được tạo ra nhưng chưa có bất kỳ sản phẩm hay bài viết nào được gán vào. Trang này chỉ có tiêu đề danh mục và một không gian trống, dẫn đến lỗi Soft 404.

Trang kết quả tìm kiếm nội bộ trống

Khi người dùng sử dụng thanh tìm kiếm trên website của bạn với một truy vấn không có kết quả, hệ thống sẽ tạo ra một URL tìm kiếm (ví dụ: yourdomain.com/?s=query_khong_ton_tai). Nếu trang kết quả này không được cấu hình để chặn index, Google có thể thu thập dữ liệu và đánh dấu nó là Soft 404.

Trang được chuyển hướng không phù hợp

Việc chuyển hướng một URL đã xóa đến một trang hoàn toàn không liên quan (ví dụ: chuyển hướng một bài viết cũ về “cách nấu ăn” về trang chủ) có thể khiến Google bối rối và xem đó là một dạng Soft 404.

Hướng dẫn chi tiết cách khắc phục lỗi Soft 404

Khắc phục lỗi Soft 404 đòi hỏi một quy trình bài bản chứ không phải là hành động ngẫu hứng.

Bước 1: Xác định danh sách các URL bị lỗi Soft 404

Truy cập báo cáo trong Google Search Console như đã hướng dẫn ở trên và xuất danh sách URL ra file (Google Sheets hoặc Excel) để tiện theo dõi.

Bước 2: Phân tích nguyên nhân cho từng URL hoặc nhóm URL

Với danh sách trong tay, hãy phân loại chúng. Ví dụ:

• Nhóm A: Các URL sản phẩm hết hàng.
• Nhóm B: Các URL danh mục trống.
• Nhóm C: Các URL kết quả tìm kiếm nội bộ.

Việc phân nhóm giúp bạn áp dụng giải pháp đồng bộ và hiệu quả hơn.

Bước 3: Lựa chọn giải pháp xử lý phù hợp

Tùy thuộc vào nguyên nhân, hãy chọn một trong các giải pháp sau:

Cấu hình máy chủ trả về mã 404 hoặc 410 chính xác

Nếu trang thực sự không còn tồn tại và không có trang nào tương đương để thay thế, đây là giải pháp đúng đắn nhất. Hãy yêu cầu lập trình viên cấu hình để máy chủ trả về mã 404 (Không tìm thấy) hoặc 410 (Đã biến mất vĩnh viễn). Điều này báo cho Google rằng hãy ngừng truy cập URL này.

Sử dụng Redirect 301 đến trang liên quan

Nếu trang cũ đã bị xóa nhưng có một trang mới với nội dung tương tự hoặc liên quan mật thiết, hãy sử dụng chuyển hướng 301. Ví dụ, chuyển hướng URL sản phẩm “iPhone 13 Pro” đã hết hàng sang trang danh mục “iPhone” hoặc trang “iPhone 14 Pro”. Việc hiểu rõ Redirect 301 là gì và áp dụng đúng cách sẽ giúp giữ lại giá trị SEO và cải thiện trải nghiệm người dùng.

Bổ sung nội dung chất lượng cho trang

Đối với các trang danh mục trống hoặc trang có nội dung quá mỏng, giải pháp tốt nhất là làm cho nó trở nên hữu ích.

• Thêm sản phẩm/bài viết vào danh mục trống.
• Viết thêm mô tả chi tiết, thêm hình ảnh, video, hoặc các phần nội dung liên quan để trang trở nên có giá trị hơn.

Chặn lập chỉ mục bằng thẻ Noindex (dành cho trang kết quả tìm kiếm)

Với các trang kết quả tìm kiếm nội bộ, bạn không muốn chúng xuất hiện trên Google. Cách tốt nhất là thêm thẻ meta noindex vào các trang này. Thẻ này cho phép Googlebot truy cập nhưng yêu cầu không được lập chỉ mục trang.

Bước 4: Yêu cầu Google xác thực bản sửa lỗi (Validate Fix)

Sau khi đã áp dụng các biện pháp khắc phục, hãy quay lại Google Search Console, vào báo cáo lỗi Soft 404 và nhấp vào nút “Validate Fix” (Xác thực bản sửa lỗi). Google sẽ ưu tiên thu thập lại dữ liệu các URL này. Quá trình này có thể mất từ vài ngày đến vài tuần.

Những sai lầm cần tránh khi sửa lỗi Soft 404

Nhầm lẫn giữa Soft 404 và Thin Content

Đừng vội vàng xóa hoặc chuyển hướng mọi trang bị báo Soft 404. Hãy kiểm tra xem liệu trang đó có thể được cải thiện bằng cách bổ sung nội dung hay không. Đôi khi chỉ cần một đoạn mô tả chi tiết là đủ để giải quyết vấn đề.

Chuyển hướng (Redirect) hàng loạt về trang chủ

Đây là một sai lầm kinh điển và là một tín hiệu xấu cho SEO. Việc redirect tất cả các URL bị lỗi về trang chủ tạo ra trải nghiệm người dùng tồi tệ và không giải quyết được vấn đề gốc rễ. Google coi đây là một dạng Soft 404 trá hình. Chỉ redirect đến trang liên quan nhất.

Chỉ đơn giản chặn URL trong file robots.txt

Chặn một URL trong robots.txt chỉ ngăn Googlebot thu thập dữ liệu, nhưng nếu URL đó đã được lập chỉ mục, nó sẽ không bị xóa khỏi kết quả tìm kiếm. Điều này tạo ra tình trạng “Đã lập chỉ mục, mặc dù bị chặn bởi robots.txt”. Cách đúng là sử dụng noindex hoặc mã 404/410.

Tối ưu hóa Crawl Budget: Biến Soft 404 thành cơ hội SEO

Việc xử lý triệt để lỗi Soft 404 không chỉ là sửa lỗi, mà còn là một cơ hội để tối ưu hóa toàn diện website của bạn.

Làm sạch chỉ mục Google khỏi các URL vô giá trị

Bằng cách loại bỏ các trang Soft 404, bạn đang “dọn dẹp” chỉ mục của Google, đảm bảo rằng chỉ những trang chất lượng và có giá trị nhất của bạn được hiển thị.

Tập trung ngân sách thu thập dữ liệu vào các trang quan trọng

Khi Googlebot không còn lãng phí tài nguyên vào các URL rác, nó sẽ dành nhiều thời gian hơn cho các trang chiến lược của bạn. Điều này giúp nội dung mới được index nhanh hơn và các cập nhật được ghi nhận kịp thời.

Khám phá thêm về cách xử lý các loại lỗi URL khác

Soft 404 chỉ là một trong nhiều vấn đề về lập chỉ mục. Hãy thường xuyên kiểm tra Google Search Console để phát hiện và xử lý các lỗi khác như lỗi máy chủ (5xx), lỗi chuyển hướng, hoặc các trang bị loại trừ bởi thẻ noindex.

Tham khảo thêm tài liệu chính thức từ Google: Soft 404 errors (Google Search Central)