Tại sao URL tiếng Việt có dấu lại biến thành chuỗi ký tự % lạ?
Khi bạn sao chép một đường link có chứa tiếng Việt, bạn có bao giờ thấy nó biến thành một chuỗi ký tự dài ngoằng với các ký hiệu phần trăm (%) như %E1%BB%87 không? Đây không phải là lỗi, mà là một cơ chế hoạt động của website gọi là URL Encoding.
Hiểu về URL Encoding và bộ mã UTF-8
URL (Uniform Resource Locator) chỉ được phép chứa một tập hợp ký tự giới hạn theo tiêu chuẩn ASCII. Các ký tự tiếng Việt có dấu (ă, â, đ, ê, ô, ơ, ư) hay các ký tự đặc biệt khác đều không thuộc bộ ký tự này. Để trình duyệt và máy chủ có thể hiểu được, chúng phải được “mã hóa” (encode) thành một định dạng an toàn.
Cơ chế này sử dụng bộ mã UTF-8, một chuẩn mã hóa ký tự phổ biến cho phép biểu diễn hầu hết các ngôn ngữ trên thế giới. Mỗi ký tự tiếng Việt sẽ được chuyển đổi thành một chuỗi gồm ký hiệu % và các mã hexa. Đây là lý do tại sao một URL ngắn gọn lại trở nên phức tạp. Để hiểu sâu hơn về cơ chế này, bạn có thể đọc bài viết chi tiết về URL encoding là gì.
Tác động tiêu cực của URL không được tối ưu đến SEO
Việc giữ nguyên URL tiếng Việt có dấu và để nó tự mã hóa gây ra nhiều bất lợi cho cả người dùng và SEO:
- Khó đọc, khó nhớ, khó chia sẻ: Người dùng sẽ không thể đọc hiểu và càng không thể nhớ một URL chứa đầy ký tự
%. Khi chia sẻ qua mạng xã hội hay email, nó trông rất thiếu chuyên nghiệp và đáng ngờ. - Giảm tỷ lệ nhấp chuột (CTR): Một URL lộn xộn, khó hiểu sẽ làm giảm sự tin tưởng của người dùng trên trang kết quả tìm kiếm của Google, từ đó làm giảm CTR.
- Gây khó khăn cho bot tìm kiếm: Mặc dù Google ngày càng thông minh, một URL sạch sẽ, không dấu, chứa từ khóa chính vẫn giúp bot hiểu cấu trúc và nội dung trang web của bạn nhanh hơn.
3 Cách chuyển URL có dấu thành không dấu nhanh và hiệu quả nhất
Để khắc phục những vấn đề trên, việc chuyển đổi URL tiếng Việt có dấu thành URL không dấu, ngắn gọn (còn gọi là “slugify”) là cực kỳ cần thiết. Dưới đây là 3 phương pháp phổ biến và hiệu quả nhất.
Phương pháp 1: Sử dụng công cụ “Slugify” online
Đây là cách nhanh nhất cho những ai không thường xuyên làm việc trên các hệ thống quản trị nội dung (CMS). Các công cụ online cho phép bạn dán một chuỗi văn bản tiếng Việt và nhận lại ngay lập tức một slug URL đã được tối ưu (viết thường, không dấu, các từ nối với nhau bằng dấu gạch ngang).
Phương pháp 2: Tối ưu URL tiếng Việt tự động trong WordPress
Nếu bạn đang sử dụng WordPress, nền tảng này đã tích hợp sẵn tính năng tự động chuyển đổi tiêu đề bài viết thành slug. Tuy nhiên, bạn vẫn cần kiểm tra và tinh chỉnh lại để đảm bảo slug ngắn gọn và chứa đúng từ khóa mục tiêu.
Phương pháp 3: Áp dụng quy tắc chuyển đổi thủ công
Đối với các lập trình viên hoặc những người làm việc với các hệ thống tùy chỉnh, việc hiểu quy tắc chuyển đổi thủ công là rất quan trọng. Quy tắc chung bao gồm:
- Chuyển tất cả ký tự thành chữ thường.
- Loại bỏ dấu của các ký tự tiếng Việt (ví dụ:
á->a,đ->d). - Thay thế khoảng trắng và các ký tự đặc biệt bằng dấu gạch ngang (
-). - Loại bỏ các dấu gạch ngang thừa ở đầu, cuối hoặc lặp lại.
Hướng dẫn chi tiết cách xử lý URL tiếng Việt có dấu bằng công cụ
Sử dụng công cụ online là giải pháp đơn giản và không yêu cầu kỹ thuật. Dưới đây là các bước thực hiện.
Bước 1: Chọn một công cụ chuyển url tiếng việt sang không dấu uy tín
Có rất nhiều website cung cấp tính năng này. Hãy chọn các công cụ có giao diện đơn giản, không chứa quảng cáo gây rối và xử lý nhanh. Một số công cụ còn cho phép tùy chỉnh thêm như loại bỏ các từ không quan trọng (stop words).
Bước 2: Dán tiêu đề hoặc chuỗi tiếng Việt cần xử lý
Sao chép tiêu đề bài viết hoặc bất kỳ cụm từ tiếng Việt nào bạn muốn chuyển đổi và dán vào ô nhập liệu của công cụ.
Bước 3: Tinh chỉnh và tối ưu slug URL đã tạo
Công cụ sẽ trả về kết quả gần như ngay lập tức. Tuy nhiên, bạn nên rà soát lại một lần nữa:
- Độ dài: Giữ slug URL càng ngắn gọn càng tốt, chỉ chứa từ khóa chính và các từ bổ trợ quan trọng.
- Từ khóa: Đảm bảo từ khóa chính xuất hiện ở đầu slug.
- Dễ đọc: Đọc lại slug để chắc chắn nó vẫn có ý nghĩa và dễ hiểu.
Tối ưu URL tiếng Việt chuẩn SEO ngay trên website
Việc tạo ra một slug tốt mới chỉ là bước đầu. Bạn cần đảm bảo toàn bộ cấu trúc URL trên website của mình được tối ưu một cách nhất quán.
Cài đặt cấu trúc đường dẫn tĩnh (Permalinks) trong WordPress
Trong WordPress, hãy vào Cài đặt > Đường dẫn tĩnh (Settings > Permalinks) và chọn cấu trúc Tên bài viết (Post name). Đây là cấu trúc thân thiện nhất cho SEO, tạo ra URL dạng ten-mien-cua-ban/tieu-de-bai-viet.
Quy tắc slugify cần nhớ cho Content Writer
Khi viết bài, đội ngũ nội dung cần tuân thủ các quy tắc sau để tạo ra slug URL hiệu quả ngay từ đầu:
- Ngắn gọn, súc tích: Loại bỏ các từ không cần thiết như “và”, “là”, “của”, “một”, “cách”…
- Tập trung vào từ khóa: Đưa từ khóa chính xác hoặc biến thể gần nhất lên đầu slug.
- Sử dụng gạch ngang: Luôn dùng dấu gạch ngang (
-) để phân tách các từ, không dùng gạch dưới (_) hay bất kỳ ký tự nào khác.
Để nắm vững các quy tắc này, bạn nên tham khảo hướng dẫn chi tiết về Cách tạo slug URL chuẩn SEO.
Kiểm tra lại URL trước khi xuất bản bài viết
Luôn kiểm tra kỹ lưỡng slug lần cuối trước khi nhấn nút “Đăng”. Một khi bài viết đã được Google index, việc thay đổi URL sẽ phức tạp hơn và đòi hỏi phải thực hiện chuyển hướng 301.
Những sai lầm cần tránh khi tối ưu URL tiếng Việt
Quá trình tối ưu URL tuy đơn giản nhưng rất dễ mắc phải những lỗi cơ bản có thể ảnh hưởng xấu đến SEO.
Sai lầm 1: Để URL quá dài và chứa từ khóa không cần thiết
Một URL dài không chỉ khó nhớ mà còn làm loãng sức mạnh của từ khóa chính. Hãy giữ URL của bạn dưới 75 ký tự và chỉ tập trung vào ý chính của trang.
Sai lầm 2: Dùng dấu gạch dưới (_) thay vì gạch ngang (-)
Google xem dấu gạch ngang (-) là ký tự phân tách từ, giúp họ hiểu rõ các thành phần trong URL (ví dụ: xu-ly-url). Ngược lại, dấu gạch dưới (_) bị xem là ký tự nối, Google sẽ đọc xu_ly_url thành một từ duy nhất là xulyurl, gây khó khăn cho việc hiểu ngữ nghĩa.
Sai lầm 3: Không chuyển hướng URL cũ sau khi thay đổi slug
Nếu bạn cập nhật slug của một bài viết đã được xuất bản, URL cũ sẽ trở thành một liên kết gãy (lỗi 404). Điều này làm mất đi toàn bộ traffic và sức mạnh SEO mà URL cũ đã tích lũy. Luôn sử dụng chuyển hướng 301 (Redirect 301) để điều hướng người dùng và bot tìm kiếm từ URL cũ sang URL mới một cách vĩnh viễn.
