Trong thế giới thiết kế UI/UX, cuộc chiến giữa các công cụ luôn là một chủ đề nóng hổi. Ba cái tên nổi bật nhất hiện nay – Figma, Sketch và Adobe XD – thường được đặt lên bàn cân, mỗi nền tảng đều có những điểm mạnh và cộng đồng người dùng trung thành. Vậy, đâu mới là “chân ái” cho designer trong năm 2024?
Bài viết này sẽ đi sâu so sánh Figma, Sketch và Adobe XD dựa trên các tiêu chí quan trọng nhất, từ hiệu năng, khả năng cộng tác đến hệ sinh thái và chi phí. Mục tiêu là cung cấp cho bạn một góc nhìn toàn diện để đưa ra lựa chọn phù hợp nhất với nhu cầu của mình.
Bảng so sánh nhanh Figma vs Sketch vs Adobe XD
Để có cái nhìn tổng quan, hãy bắt đầu với bảng so sánh nhanh các tính năng cốt lõi của ba công cụ thiết kế hàng đầu này.
Tiêu chí 1: Nền tảng & Hiệu năng – Cuộc chiến giữa Cloud và Desktop
Nền tảng hoạt động là yếu tố khác biệt cơ bản nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến cách bạn làm việc và truy cập file thiết kế.
Figma: Vị vua của nền tảng web (Cloud-based)
Figma hoạt động hoàn toàn trên trình duyệt, biến nó thành một công cụ đa nền tảng thực thụ. Bạn có thể truy cập và chỉnh sửa file thiết kế của mình từ bất kỳ đâu, trên bất kỳ hệ điều hành nào (Windows, macOS, Linux) mà không cần cài đặt. Điều này mang lại sự linh hoạt vô song, đặc biệt cho các team làm việc từ xa. Hiệu năng trên nền web của Figma cũng cực kỳ ấn tượng, xử lý các file phức tạp một cách mượt mà đáng kinh ngạc.
Sketch: Tượng đài độc quyền trên macOS (Desktop-native)
Sketch là một ứng dụng desktop-native, chỉ dành riêng cho hệ điều hành macOS. Đây là rào cản lớn nhất của công cụ này. Tuy nhiên, việc chạy trực tiếp trên máy giúp Sketch tận dụng tối đa sức mạnh phần cứng, mang lại hiệu năng ổn định và nhanh chóng, đặc biệt khi làm việc offline. Dù vậy, việc truy cập và chia sẻ file vẫn phụ thuộc vào các dịch vụ lưu trữ đám mây hoặc nền tảng của bên thứ ba.
Adobe XD: Giải pháp đa nền tảng nhưng còn hạn chế
Adobe XD có cả phiên bản desktop cho Windows và macOS. Mặc dù là đa nền tảng, XD vẫn tập trung vào trải nghiệm desktop. Việc đồng bộ và chia sẻ file thông qua Adobe Creative Cloud khá tốt, nhưng chưa đạt đến mức độ liền mạch và tức thời như Figma.
Tiêu chí 2: Cộng tác (Collaboration) & Bàn giao (Handoff) – Yếu tố quyết định cho đội nhóm
Đây là chiến trường mà Figma thực sự tỏa sáng và định hình lại cách các team thiết kế làm việc.
Figma: Tiêu chuẩn vàng về cộng tác thời gian thực và bàn giao liền mạch
Figma được xây dựng với tư duy “collaboration-first”. Tính năng cộng tác thời gian thực cho phép nhiều người cùng lúc xem, chỉnh sửa, và bình luận trên một file thiết kế, tương tự như Google Docs. Các tính năng như Observation Mode, Audio Chat giúp việc thảo luận trở nên trực quan hơn bao giờ hết.
Quan trọng hơn, việc bàn giao cho lập trình viên (developer handoff) được tích hợp sẵn. Developer có thể truy cập trực tiếp vào file, xem thông số kỹ thuật (kích thước, màu sắc, khoảng cách) và export assets mà không cần designer phải chuẩn bị file riêng hay sử dụng công cụ bên thứ ba.
Sketch: Phụ thuộc vào plugin và dịch vụ bên thứ ba (Zeplin, Abstract)
Bản thân Sketch không có tính năng cộng tác thời gian thực. Để làm việc nhóm hiệu quả, các team thường phải dựa vào các công cụ như Abstract để quản lý phiên bản và Zeplin để bàn giao thiết kế cho developer. Điều này tạo ra một quy trình làm việc phức tạp, tốn kém và kém liền mạch hơn.
Adobe XD: Cải thiện nhưng chưa thể sánh bằng khi so sánh Figma
Adobe XD đã bổ sung tính năng Coediting (cộng tác thời gian thực) và Share for Development (chia sẻ cho lập trình viên). Tuy nhiên, trải nghiệm thực tế vẫn chưa mượt mà và mạnh mẽ bằng Figma. Việc quản lý các bình luận và phản hồi đôi khi còn rườm rà và tốc độ cập nhật không tức thời bằng đối thủ.
Tiêu chí 3: Prototyping & Animation – Từ thiết kế tĩnh đến trải nghiệm sống động
Biến thiết kế tĩnh thành các nguyên mẫu (prototype) có tính tương tác cao là một phần không thể thiếu trong quy trình thiết kế UI/UX.
Figma: Mạnh mẽ và linh hoạt với Smart Animate & Interactive Components
Figma cung cấp một bộ công cụ prototyping cực kỳ mạnh mẽ. Smart Animate cho phép tạo ra các hiệu ứng chuyển cảnh mượt mà một cách tự động. Interactive Components là một “vũ khí” lợi hại, cho phép tạo ra các component có nhiều trạng thái (ví dụ: button hover, checkbox checked) và tái sử dụng chúng trong prototype, giúp tiết kiệm thời gian và công sức đáng kể.
Adobe XD: Trực quan, dễ sử dụng với Auto-Animate
Adobe XD nổi bật với tính năng Auto-Animate, rất trực quan và dễ sử dụng để tạo ra các animation ấn tượng. XD cũng hỗ trợ prototyping giọng nói (voice prototyping) và gamepad, mở ra những khả năng thú vị cho các sản phẩm đặc thù. Tuy nhiên, về độ phức tạp và khả năng tùy biến sâu, XD vẫn có phần thua kém Figma.
Sketch: Chức năng prototyping cơ bản, cần sự hỗ trợ từ các công cụ khác
Prototyping là điểm yếu của Sketch. Các tính năng tích hợp sẵn chỉ ở mức cơ bản, đủ để liên kết các màn hình với nhau. Để tạo ra các prototype phức tạp và các animation tinh xảo, người dùng Sketch thường phải export thiết kế sang các công cụ chuyên dụng khác như Principle, Flinto, hoặc ProtoPie.
Tiêu chí 4: Hệ sinh thái Plugin & Tài nguyên – Sức mạnh đến từ cộng đồng
Plugin và tài nguyên có sẵn giúp mở rộng chức năng của công cụ và tăng tốc độ làm việc.
Figma Community: Kho tài nguyên khổng lồ và miễn phí
Đây là một trong những lợi thế cạnh tranh lớn nhất của Figma. Figma Community là một nền tảng nơi người dùng có thể chia sẻ và sử dụng hàng ngàn file thiết kế, plugin, widget, và design system miễn phí. Bạn có thể tìm thấy mọi thứ từ bộ icon, wireframe kit đến các plugin tự động hóa mạnh mẽ.
Sketch Plugins: Lâu đời nhưng đang dần bị vượt mặt
Sketch có một lịch sử plugin lâu đời với nhiều công cụ mạnh mẽ đã trở thành tiêu chuẩn ngành. Tuy nhiên, việc quản lý và cập nhật plugin đôi khi khá phiền phức. Sự trỗi dậy của Figma Community đã khiến hệ sinh thái của Sketch mất dần vị thế dẫn đầu.
Adobe XD Plugins: Hạn chế về số lượng và chất lượng
Mặc dù Adobe đã nỗ lực xây dựng, hệ sinh thái plugin của XD vẫn còn khá non trẻ và hạn chế so với hai đối thủ còn lại. Số lượng và chất lượng của các plugin chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu đa dạng của designer.
Tham khảo thêm: Gợi ý các plugin Figma hữu ích cho designer
Tiêu chí 5: Chi phí & Gói giá (Pricing) – Bài toán đầu tư cho cá nhân và doanh nghiệp
Chi phí luôn là một yếu tố quan trọng khi lựa chọn công cụ.
Phân tích gói giá của Figma: Miễn phí, Chuyên nghiệp và Doanh nghiệp
Figma cung cấp một gói Miễn phí (Starter) rất hào phóng, cho phép tạo 3 file thiết kế và không giới hạn cộng tác viên, quá đủ cho cá nhân hoặc các dự án nhỏ. Gói Professional (trả phí) mở khóa các tính năng nâng cao như file không giới hạn, thư viện team, và các quyền kiểm soát chia sẻ. Gói Organization/Enterprise dành cho các doanh nghiệp lớn với các yêu cầu về bảo mật và quản lý nâng cao.
Phân tích gói giá của Sketch: Trả phí một lần và phí duy trì
Sketch áp dụng mô hình trả phí một lần để sở hữu giấy phép vĩnh viễn. Tuy nhiên, giấy phép này chỉ bao gồm 1 năm cập nhật. Sau 1 năm, bạn cần trả phí duy trì (thấp hơn phí ban đầu) để tiếp tục nhận các bản cập nhật mới. Mô hình này có thể rẻ hơn trong ngắn hạn nhưng cộng dồn chi phí duy trì qua nhiều năm.
Phân tích gói giá của Adobe XD: Tích hợp trong gói Creative Cloud
Adobe XD được bao gồm trong gói thuê bao Adobe Creative Cloud (CC), cùng với các ứng dụng khác như Photoshop, Illustrator. Nếu bạn đã sử dụng bộ công cụ của Adobe, đây là một lựa chọn kinh tế. Tuy nhiên, nếu chỉ cần một công cụ thiết kế UI/UX, việc trả tiền cho cả gói CC có thể khá tốn kém.
Vậy nên dùng Figma hay Sketch hay Adobe XD? Lựa chọn cho từng đối tượng
Không có công cụ nào là hoàn hảo cho tất cả mọi người. Lựa chọn phụ thuộc vào nhu cầu và bối cảnh cụ thể của bạn.
Khi nào nên chọn Figma?
- Team lớn, làm việc cộng tác và từ xa: Đây là thế mạnh tuyệt đối của Figma.
- Cần làm việc trên nhiều hệ điều hành (Windows, macOS): Figma là lựa chọn duy nhất hoạt động mượt mà trên mọi nền tảng.
- Ưu tiên quy trình bàn giao (handoff) liền mạch cho developer: Tính năng tích hợp sẵn của Figma sẽ tiết kiệm rất nhiều thời gian và công sức.
- Muốn tận dụng hệ sinh thái Community khổng lồ: Kho tài nguyên miễn phí sẽ là trợ thủ đắc lực cho bạn.
Khi nào nên chọn Sketch?
- Bạn là một designer cá nhân hoặc freelance chỉ sử dụng macOS: Nếu đã quen với hệ sinh thái Apple và quy trình làm việc của Sketch, nó vẫn là một công cụ rất mạnh mẽ.
- Dự án của bạn có các yêu cầu nghiêm ngặt về làm việc offline: Là một ứng dụng desktop-native, Sketch hoạt động hoàn hảo mà không cần kết nối Internet.
- Bạn đã có sẵn một quy trình làm việc ổn định với các công cụ như Zeplin, Abstract.
Khi nào nên chọn Adobe XD?
- Bạn đã và đang sử dụng bộ công cụ Adobe Creative Cloud: Tích hợp liền mạch với Photoshop và Illustrator là một lợi thế lớn.
- Bạn cần các tính năng prototyping độc đáo như voice hay gamepad.
- Bạn là người mới bắt đầu: Giao diện của XD được đánh giá là khá thân thiện và dễ học.
Kết luận: Figma có thực sự là vua trong cuộc so sánh công cụ thiết kế UI?
Dựa trên các phân tích trên, có thể khẳng định Figma đang là công cụ dẫn đầu và là lựa chọn tối ưu cho hầu hết các quy trình thiết kế hiện đại. Khả năng cộng tác thời gian thực vượt trội, tính đa nền tảng, hệ sinh thái Community mạnh mẽ và quy trình bàn giao tích hợp đã tạo nên một lợi thế cạnh tranh quá lớn.
Tuy nhiên, “vua” không có nghĩa là độc tôn. Sketch vẫn là một lựa chọn tuyệt vời cho các designer macOS yêu thích sự ổn định của ứng dụng native, và Adobe XD là một mảnh ghép hợp lý trong hệ sinh thái Adobe.
Cuối cùng, công cụ tốt nhất chính là công cụ giúp bạn và đội nhóm của mình tạo ra sản phẩm hiệu quả nhất. Hãy thử nghiệm và chọn ra nền tảng phù hợp nhất với quy trình làm việc của bạn.
